- Details
-
Published: Friday, 27 November 2020 10:52
Światowy ruch na rzecz praw dziecka pojawił się na początku XX wieku. W Polsce ich prekursorem i obrońcą był Janusz Korczak. Wyznawał zasadę, że „Nie ma dziecka, jest człowiek”, i zgodnie z nią stworzył nowoczesną pedagogikę uznającą dziecko za pełnoprawną istotę, której tak samo jak dorosłemu należy się szacunek. Dziś zasady stworzone przez Janusza Korczaka i jemu podobnych pedagogów są stosowane zarówno z Polsce, jak i w większości krajów na świecie. Prawa dzieci zostały spisane i składają się na Konwencję o prawach dziecka przyjętą 20 listopada 1989 roku przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych. Polska jest jednym z prawie dwustu państw, które ją podpisały.
Poniżej prezentujemy książki , które mogą pomóc w poznaniu obowiązujących praw.
Grzegorz Kasdepke „Mam prawo! Czyli nieomal wszystko, co powinniście wiedzieć o prawach dziecka, a nie macie kogo zapytać”
Pani Ela organizuje szkolny teatrzyk kukiełkowy Konewka. Tematem przedstawienia mają być prawa dziecka (patronem szkoły jest Janusz Korczak). Perypetie teatrzyku, a także przygody szkolne dziecięcych aktorów i towarzyszących im dorosłych są pretekstem do pokazania – w dowcipnej formie – dwunastu praw przysługujących dzieciom. Zbiór opowiadań pokazuje, w jaki sposób prawa mogą być przez nie interpretowane i że warto walczyć o ich uznawanie w świecie dorosłych, jako że dzieci mają własne opinie i chcą uczestniczyć w świecie na równych prawach.

Grzegorz Kasdepke „Kuba i Buba w szpitalu, czyli o prawach dziecka-pacjenta prawie wszystko!”
Kuba trafia do szpitala, a razem z nim cała rodzina – siostra Buba, mama, tata, babcia i przyszywany dziadek, pan Waldemar. Dzięki ich przygodom mali czytelnicy zdobędą wiedzę o pobycie w szpitalu, o tym, co wolno, a czego nie wolno w nim robić, o zadaniach personelu medycznego, salach, w których leżą pacjenci, medycznej aparaturze, badaniach i zabiegach. Dowiadują się, do kogo mogą zwrócić się o pomoc w razie choroby swojej lub kogoś bliskiego, poznają też przysługujące im prawa. Autor podaje numery telefonów, na które może zadzwonić dziecko potrzebujące pomocy. Każdy rozdział kończy „Zabawa”, czyli różnego rodzaju łamigłówki w sam raz dla dzieci przebywających w szpitalu.

Joanna Olech, Edgar Bąk „Mam prawo i nie zawaham się go użyć!”
Książka składa się z dziewięciu opowiadań ilustrujących prawa przysługujące dzieciom do dobrego traktowania i godziwych warunków życia, swobodnej wypowiedzi, szacunku, własnych sekretów, nauki i rozwijania swoich talentów, równego traktowania bez względu na płeć, kolor skóry czy poziom sprawności umysłowej lub fizycznej, opieki obojga rodziców, do porażki. Nikt nie ma prawa krzywdzić dziecka ani dotykać go w sposób przez nie niechciany. Znawczynią tych praw jest, przeniesiony we współczesne czasy, Czerwony Kapturek – odważna, rezolutna dziewczynka, która nie waha się z tych praw skorzystać w obronie własnej lub innych bajkowych postaci. Wyjaśnia, jak powinno zachować się dziecko w relacjach z dorosłymi lub innymi dziećmi, zwłaszcza w niebezpiecznych lub nieprzyjemnych sytuacjach.
Anna Czerwińska-Rydel, Renata Piątkowska „Moje prawa ważna sprawa”
Zbiór szesnastu opowiadań o prawach dziecka. Każde rozpoczyna się przywołaniem jednego z artykułów Konwencji o prawach dziecka. Jego wyjaśnieniu służy krótkie opowiadanie przedstawiające zarówno sytuacje znane z codziennego życia, jak również te, które dotyczą dzieci z innych stron świata. Tematami kilku opowiadań są prawa dzieci niepełnosprawnych, adoptowanych, wykorzystywanych seksualnie, małoletnich ofiar przemocy domowej, a także prawa dzieci w razie wybuchu wojny. Znajomość praw i umiejętność korzystania z nich może przydać się dziecku wszędzie: w domu, w szkole, na wakacjach, na placu zabaw, w bibliotece, pociągu czy w sądzie (dziecko jako świadek), uczy też poszanowania praw innych ludzi.

Joanna Krzyżanek „Dzieci z ulicy Tulipanowej, czyli prawa małych i dużych”
Książka ta opowiada o dzieciach, które mieszkają w kamienicy, przy ulicy Tulipanowej: Tosi Malinowskiej, Antosiu Psztylu, Filipie Fąferku, Zosi Szafarskiej i Franciszce Ptasińskiej. I o tym, że to dobrze, że różnimy się między sobą. Co by było, gdyby na świecie wszyscy lubili jeść agrestowe ciasto, jeździć na rowerze, szyć z gałganków lalki i króliczki z bardzo długimi uszami, nosić sukienki oraz filcowe kapelusiki? I wszyscy wyglądaliby tak samo? Zaprojektowane i wymyślone przez autorów prawa powstały w zgodności z Konwencją o Prawach Dziecka.

Chcesz poznać swoje prawa? Zapraszamy do biblioteki od poniedziałku do piątku, od godziny 9.00 do 15.00 i wypożyczania interesujących Cię książek.
Opracowały: M. Grobelna, R. Sikora